การหาต้นทุนที่ประหยัดและต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้ของระบบจ่ายยาอัตโนมัติ
วรรณอร ปลอดกระโทก*, ฐณัฎฐา กิตติโสภี, รุ่งเพ็ชร์ สกุลบำรุงศิลป์, กมลศักดิ์ เรืองเจริญรุ่ง
Pharmacy Administration Unit, Faculty of Pharmaceutical Science, Chulalongkorn university
บทคัดย่อ
 
       วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้ เพื่อประเมินต้นทุนที่ประหยัดและต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้จากการใช้เครื่องจ่ายยาระบบอัตโนมัติที่ใช้ในการจ่ายยาผู้ป่วยในโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ โดยเปรียบเทียบกับระบบการจ่ายยาแบบเดิม และเสนอแบบจำลองของการหาค่าต้นทุนที่ประหยัดและต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้จากการใช้เครื่องดังกล่าว ระยะการวิจัยแบ่งเป็น 2 ช่วง (กรกฎาคม – ธันวาคม พ.ศ.2550 และ กรกฎาคม – ธันวาคม พ.ศ.2551) โดยเก็บข้อมูลแบบย้อนหลัง ต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้คำนวณจาก ค่าใช้จ่ายจากการแก้ไขการจ่ายยาที่คลาดเคลื่อน รวมถึงค่าชดเชยอื่นๆ โดยแบ่งความคลาดเคลื่อนและคำนวณค่าใช้จ่ายตามระดับความรุนแรงสำหรับต้นทุนที่สามารถประหยัดได้ คำนวณจาก จำนวนเงินที่ประหยัดไปจาก 3 ส่วน คือ ค่าแรงงานคนที่ใช้การจ่ายยา การฝึกอบรมพนักงาน และค่ายาคงคลัง จากผลการศึกษา พบว่าคลาดเคลื่อนจากการจ่ายยาลดลงประมาณ ร้อยละ 70 ซึ่งความคลาดเคลื่อนส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ระดับต่ำสุด ค่าใช้จ่ายจากความคลาดเคลื่อนจากการจ่ายยาระบบเดิมมีค่า 4,940 บาท ในขณะที่ค่าใช้จ่ายจากความคลาดเคลื่อนในระบบอัตโนมัตินั้นมีค่า 4,053 บาท ซึ่งสามารถหลีกเลี่ยงได้จากค่ายาและค่าจัดยา 1,687 บาท สำหรับค่าชดเชยในกรณีที่เกิดความคลาดเคลื่อนไม่ได้นำมารวมในค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในกรณีนี้ เนื่องจากไม่สามารถระบุความคลาดเคลื่อนและสาเหตุที่ชัดเจนได้ ดังนั้น ต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้จึงมีค่า 1,687 บาท ในระยะเวลา 6 เดือน ค่าใช้จ่ายด้านกำลังคนในการจ่ายยาของระบบใหม่เทียบกับระบบเก่า พบว่า ลดลง 303,996 บาท ค่าฝึกอบรมพนักงานใหม่ลดลง 176,000 บาท มูลค่าคลังยาลดลง 1,049,308 บาท เมื่อรวมค่าใช้จ่ายจาก 3 ส่วนดังกล่าว มูลค่าต้นทุนที่สามารถประหยัดในช่วง 6 เดือนที่ทำการศึกษามีมูลค่า 1,529,304 บาท สรุปได้ว่า แบบจำลองที่พัฒนาขึ้นนั้น ทำให้สามารถพิจารณามูลค่าต้นทุนที่สามารถหลีกเลี่ยงได้จากใช้จ่ายที่เกิดจากความคลาดเคลื่อน จากการจ่ายยารวมถึงค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง มูลค่าต้นทุนที่ประหยัดได้จากค่าแรงงานคน ค่าฝึกอบรม และมูลค่าคลังยา
 
ที่มา
วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล ปี 2553, January-April ปีที่: 20 ฉบับที่ 1 หน้า 43-54
คำสำคัญ
Cost saving, Cost avoidance, Automation, Medication errors, ต้นทุนประหยัด, ต้นทุนที่หลีกเลี่ยงได้, ระบบจ่ายยาอัตโนมัติ, ความคลาดเคลื่อนจากการจ่ายยา