วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบปริมาณ oral rehydration solutions (ORS) ที่ผู้ป่วยเด็กอุจจาระร่วงเฉียบพลัน รับได้ในรูปแบบของสารละลายและแบบแช่แข็ง

วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบทดลอง randomized controlled trial (RCT) ในผู้ป่วยเด็กท้องร่วง เฉียบพลัน (อายุ 1-12 ปี) ที่ป่วยด้วยโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันและรับตัวรักษาในหอผู้ป่วยเด็กโรงพยาบาล สงขลานครินทร์ จำนวน 30 ราย โดยทุกรายมีภาวะขาดน้ำในระดับน้อยและปานกลาง ผู้ป่วย 30 รายถูกแบ่ง เป็น 2 กลุ่มโดยวิธีสุ่ม กลุ่มแรกได้รับการรักษาภาวะขาดน้ำโดยการรับประทาน ORS แบบสารละลายและกลุ่ม ที่สองได้รับ ORS แบบแช่แข็ง และเปรียบเทียบปริมาณ ORS ที่ผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มรับได้ในเวลา 30 นาที สถิติ ที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ student’s t-test และ chi-square test กำหนดค่า p<0.05

ผลการศึกษา: ในเวลา 30 นาทีพบว่า ผู้ป่วยเด็กอุจจาระร่วงเฉียบพลันรับประทาน ORS แบบแช่แข็งในปริมาณเฉลี่ย 66.8 มิลลิลิตร (มล.) ซึ่งมากกว่ากลุ่มที่ได้แบบสารละลายในปริมาณเฉลี่ย 39.8 มล. อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.023) ไม่พบอาการข้างเคียงจากการรับประทาน ORS แบบแช่แข็ง ผู้ปกครองยอมรับ ORS แบบแช่แข็งมากกว่ารูปแบบของสารละลาย โดยพบความพึงพอใจร้อยละ 86.7 ในกลุ่มที่ได้รับ ORS แบบแช่แข็งเปรียบเทียบกับร้อยละ 40 ในกลุ่มที่ได้รับ ORS แบบสารละลายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.008)

สรุป: ผู้ป่วยเด็กอุจจาระร่วงเฉียบพลันสามารถรับประทาน ORS ในรูปแบบแช่แข็งได้มากกว่าในรูปแบบสารละลาย ผู้ปกครองมีความพอใจในวิธีการรักษาด้วย ORS แบบแช่แข็งและไม่พบผลข้างเคียงจาก ORS รูปแบบดังกล่าว ดังนั้นจึงสามารถนำORS แบบแช่แข็งรักษาภาวะขาดน้ำในเด็กอุจจาระร่วงเฉียบพลันได้ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ปฏิเสธการดื่ม ORS ในรูปแบบของสารละลาย