การศึกษาเปรียบบเทียบการฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ระหว่างเทคนิค Ultrasound-guided กับ Palpation ในการรักษาผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ
โอภาส ไชยมหาพฤกษ์Division of Orthopaedics, Samutsakhon Hospital
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพการฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ ระหว่างเทคนิค ultrasound-guided กับเทคนิค palpation ในการักษาผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ
สถานที่ศึกษา: แผนกผู้ป่วยนอก กลุ่มงานศัลยกรรมออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลสมุทรสาคร
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงทดลองไปข้างหน้า
กลุ่มตัวอย่าง: ผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ จำนวน 33 ราย ที่เข้ารับการรักษาตั้งแต่เดือนมกราคม 2552 ถึงเดือนเมษายน 2554 ถูกแบ่งโดยวิธีการสุ่มเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 จำนวน 16 ราย ฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ ด้วยเทคนิค ultrasound-guided กลุ่มที่ 2 จำนวน 17 ราย ฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ด้วยเทคนิค palpation
วิธีการศึกษา: เก็บรวบรวมข้อมูลพื้นฐานผู้ป่วย เพศ อายุ น้ำหนัก ส่วนสูง ดัชนีมวลกาย ประเมินความรุนแรงของอาการปวด (visual analog scale) และ ankle-hindfoot scale ก่อนการฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ และที่ระยะเวลา 12 สัปดาห์ หลังการฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ และการกลับเป็นโรคซ้ำภายในระยะเวลา 24 สัปดาห์
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบทั้ง 2 กลุ่ม มีค่าเฉลี่ยของอายุ น้ำหนัก ส่วนสูง ดัชนีมวลกาย ไม่แตกต่างกัน ประสิทธิภาพในการรักษาผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ โดยประเมินจากการลดลงของความรุนแรงของอาการปวด (visual analog scale) และการเพิ่มของ ankle – hindfoot scale ไม่แตกต่างกัน แต่การกลับเป็นโรคซ้ำของกลุ่มที่ฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ด้วยเทคนิค ultrasound-guided น้อยกว่ากลุ่มที่ฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ ด้วยเทคนิค palpation อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.007)
วิจารณ์และสรุป: การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ด้วยเทคนิค ultrasound- guided เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ เพราะช่วยลดอุบัติการณ์การกลับเป็นโรคซ้ำ การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่ด้วยเทคนิค ultrasound-guided และเทคนิค palpation เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพทั้ง 2 วิธี ในการักษาผู้ป่วยเส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบและไม่มีความแตกต่างกัน
ที่มา
วารสารแพทย์เขต 4-5 ปี 2555, January-March
ปีที่: 31 ฉบับที่ 1 หน้า 47-55
คำสำคัญ
plantar fasciitis, local corticosteroid injection, ultrasound - guided, palpation, เส้นเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ, การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์เฉพาะที่, การนำทางด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง, การคลำ