คุณภาพชีวิตของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่ได้รับยาต้านไวรัสเอดส์ สถาบันบำราศนราดูร
กรุณา ลิ้มเจริญ, ถนอมจิตต์ ดวนด่วน*สถาบันบำราศนราดูร กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่ได้รับยาต้านไวรัสเอดส์ รวมทั้งศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทั่วไป กับคุณภาพชีวิตของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่ได้รับยาต้านไวรัสเอดส์ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่มารับบริการ แผนกผู้ป่วยนอกสถาบันบำราศนราดูร ระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม – 30 มิถุนายน 2552 จำนวน 400 คน ซึ่งจากการคัดเลือกแบบมีระบบตามเกณฑ์คุณสมบัติที่กำหนดไว้ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล คือ แบบสอบถาม ประกอบด้วยข้อมูลทั่วไปและแบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกฉบับย่อ (WHOQOL-BREF-THAI) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าพิสัย สถิติทดสอบ ใช้ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน ผลการศึกษาพบว่า คุณภาพชีวิตของกลุ่มตัวอย่างในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 65.0 โดยมีระดับคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 90.35 คะแนน (S.D. = 12.05, Range = 54-121) จากคะแนนเต็ม 130 คะแนน เมื่อพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทั่วไปของกลุ่มตัวอย่างกับคุณภาพชีวิต พบว่า ระดับการศึกษา อาชีพ รายได้ สิทธิการรักษาที่ใช้ระยะเวลาการติดเชื้อเอชไอวี ระยะเวลาที่ได้รับยาต้านไวรัสเอดส์ และปริมาณเม็ดเลือดขาว CD4 หลังได้รับยาต้านไวรัสเอดส์มีความสัมพันธ์ทางบวกกับคุณภาพชีวิต โดยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05)
ผลที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะให้แก่ทีมบริหารและทีมสุขภาพที่ดูแลผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่ได้รับยาต้านไวรัส ควรมุ่งเน้นให้เห็นความสำคัญของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ติดเชื้อเอชไอวี และผู้ป่วยเอดส์ เช่น การส่งเสริมด้านอาชีพและการดูแลตนเอง ทั้งนี้ควรมีการกำหนดนโยบายและปรับปรุงการดูแลรักษาเพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ให้สามารถดำรงชีวิตอยู่กับครอบครัวและสังคมได้อย่างมีความสุข
ที่มา
วารสารควบคุมโรค ปี 2552, July-September
ปีที่: 35 ฉบับที่ 3 หน้า 176-186
คำสำคัญ
Quality of life, คุณภาพชีวิต, HIV/AIDS, ผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์, ยาต้านไวรัส, คุณภาพชี่วิต, HAART