วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการลดระยะเวลานอนพักบนเตียงต่อความปวดหลังและภาวะแทรกซ้อนทางหลอดเลือดในผู้ป่วยมะเร็งตับที่ได้รับการรักษาด้วยวิธีให้ยาเคมีบำบัดร่วมกับการอุดหลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงก้อนมะเร็งตับ

วัสดุและวิธีการ: การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยทดลองแบบมีการสุ่มเข้ากลุ่ม ชนิด 2 กลุ่ม กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยมะเร็งตับที่เข้ารับการรักษาด้วยวิธีให้ยาเคมีบำบัดร่วมกับการอุดหลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงก้อนมะเร็งตับ (transcatheter arterial chemoembolization; TACE) ที่หอผู้ป่วยอายุรกรรม ตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2558-เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2559 จำนวน 54 ราย โดยกลุ่มตัวอย่างจะถูกสุ่มเข้ากลุ่มควบคุมให้นอนพักบนเตียง 6 ชั่วโมง หรือกลุ่มทดลองให้นอนพักบนเตียง 3 ชั่วโมง หลังทำ TACE ผู้ป่วยจะได้รับการประเมินระดับความปวดหลังด้วยแบบประเมินระดับความปวดชนิดมาตรวัดตัวเลข (Numerical Rating Scale) และประเมินภาวะแทรกซ้อนทางหลอดเลือดโดยใช้เครื่องมือ Hematoma Formation and Bleeding Scale วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติการทดสอบไคสแควร์ และ Mann-Whitney U-test

ผลการศึกษา: กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความปวดหลังน้อยกว่ากลุ่มควบคุมในชั่วโมงที่ 6 และ 8 หลังทำTACE อย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ (p-value<0.000) โดยไม่พบภาวะแทรกซ้อนทางหลอดเลือดในกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม

สรุป: การลดระยะเวลานอนพักบนเตียงหลังทำTACE จาก 6 ชั่วโมง เหลือ 3 ชั่วโมง สามารถช่วยลดความทุกข์ทรมานจากอาการปวดหลังของผู้ป่วยมะเร็งตับที่เข้ารับการรักษาด้วยวิธี TACE โดยไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนทางหลอดเลือด