การศึกษาเปรียบเทียบระหว่างการปิดแผลด้วยเสื้อชั้นในที่ออกแบบให้มีแรงกดรัดกับการปิดแผลแบบดั้งเดิมในการป้องกันภาวะน้ำเหลืองคั่งภายหลังการตัดเต้านมในผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านม
วศิน โชติวานิช, วิศิษฐ์ เกษตรเสริมวิริยะ, ศุภกานต์ เตชะพงศธร*, สาธิต ศรีมันทยามาศ, อนันต์ มโนมัยพิบูลย์
Department of Surgery, BMA Medical College and Vajira Hospital
บทคัดย่อ
 
วัตถุประสงค์ :  เพื่อศึกษาประสิทธิผลของการปิดแผลด้วยเสื้อชั้นในที่ออกแบบให้มีแรงกดรัดที่แผลผ่าตัดแต่ไม่มีแรงกดรัดบริเวณรักแร้ในการป้องกันภาวะน้ำเหลืองคั่งภายหลังการตัดเต้านมในผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านม  เปรียบเทียบกับการปิดแผลแบบดั้งเดิม
รูปแบบการวิจัย :  การวิจัยเชิงทดลองแบบ  prospective, randomized  controlled  trial
กลุ่มตัวอย่าง :  ผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านมที่เข้ารับการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัด  modified  radical  mastectomy  ในภาควิชาศัลยศาสตร์วิทยาลัยแพทยศาสตร์กรุงเทพมหานครและวชิรพยาบาล  ในระหว่างเดือนธันวาคม  พ.ศ. 2547  ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2548  จำนวน  56  ราย  จำแนกเป็นกลุ่มที่ปิดแผลแบบปกติจำนวน  29  ราย  และกลุ่มที่ปิดแผลด้วยการใส่เสื้อชั้นในที่ออกแบบให้มีแรงกดรัดจำนวน  27  ราย
วิธีดำเนินการวิจัย :  ทำการแบ่งกลุ่มตัวอย่างเป็น  2  กลุ่มหลังผ่าตัด  โดยศัลยแพทย์ผู้ทำผ่าตัดและผู้ป่วย  จะไม่ทราบมาก่อนว่าได้รับการปิดบาดแผลแบบใด  โดยกลุ่มที่ 1  เป็นกลุ่มควบคุมจะได้รับการปิดบาดแผลผ่าตัดแบบปกติ  ส่วนกลุ่มที่ 2  เป็นกลุ่มทดลองได้รับการปิดแผลด้วยการใส่เสื้อชั้นในที่ออกแบบให้มีแรงกดรัด  ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลทั่วไป  ข้อมูลทางคลินิก  และข้อมูลตัววัดที่สำคัญนำมาวิเคราะห์และเปรียบเทียบระหว่าง 2 กลุ่ม
ตัววัดที่สำคัญ : อัตราการเกิดภาวะน้ำเหลืองคั่งภายหลังการตัดเต้านม, ปริมาณน้ำเหลืองที่ระบายออกหลังผ่าตัด, จำนวนวันที่พักในโรงพยาบาลหลังผ่าตัด  และภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
ผลการวิจัย :  ข้อมูลทั่วไป  และข้อมูลในระหว่างการผ่าตัดของกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่มแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ  สำหรับผลลัพธ์หลังการผ่าตัดพบว่า  ปริมาณน้ำเหลืองที่ระบายออกหลังผ่าตัด  ระยะเวลาการพักรักษาในโรงพยาบาลหลังการผ่าตัด  และภาวะน้ำเหลืองคั่งใต้แผลผ่าตัด  ของทั้งสองกลุ่มแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ  โดยในกลุ่มควบคุมเท่ากับ  725.0 + 511.6  มล., 9.3 + 5.4   วัน  และ  4  รายใน  29  ราย  ส่วนกลุ่มทดลองเท่ากับ  774.3 + 535.6  มล., 11.1 + 4.9   วัน  และ  6  รายใน  27  ราย (p-value > 0.05)
สรุป :  การปิดแผลผ่าตัดภายหลังการผ่าตัด  modified  radical  mastectomy  ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม  ด้วยเสื้อชั้นในที่ออกแบบให้มีแรงกดรัดที่แผลผ่าตัดแต่ไม่มีแรงกดรัดบริเวณรักแร้  ไม่สามารถลดปริมาณน้ำเหลืองที่ระบายออกหลังการผ่าตัด  จำนวนวันที่ต้องใส่ท่อระบายหลังผ่าตัด  และการเกิดภาวะน้ำเหลืองคั่งใต้แผลผ่าตัดได้
 
ที่มา
วชิรเวชสาร ปี 2550, May-August ปีที่: 51 ฉบับที่ 2 หน้า 87-94
คำสำคัญ
Mastectomy, Compressible brassiere, Seroma prevention