ภูมิหลัง: ปัจจุบันการผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง (VATS) เป็นที่นิยมมากขึ้นในประเทศไทย เนื่องจากมีแผลที่เล็กกว่า เสียเลือดระหว่างผ่าตัดน้อยกว่า ความปวดหลังผ่าตัดน้อยกว่า และระยะเวลาพักรักษาตัวในโรงพยาบาลน้อยกว่าการผ่าตัดมะเร็งปอดแบบเปิดทรวงอกทั่วไป อย่างไรก็ตาม VATS ต้องใช้ศัลยแพทย์เฉพาะทางเครื่องมือเฉพาะทาง และอุปกรณ์ราคาแพง ส่งผลให้มีต้นทุนสูงขึ้น วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาต้นทุนประสิทธิผลของการผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง (VATS) เปรียบเทียบกับการผ่าตัดแบบเปิดทรวงอกในโรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี วิธีการ: ศึกษาย้อนหลังโดยเก็บข้อมูลผู้ป่วยจำนวน 30 รายที่เข้ารับการผ่าตัดปอด ณ โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2564 ถึง 30 เมษายน 2564 แบ่งเป็นผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง 6 ราย และผ่าตัดแบบเปิดทรวงอก 24 รายเก็บข้อมูลต้นทุนในการผ่าตัด ได้แก่ ค่าลงทุน ค่าแรงและค่าอุปกรณ์เก็บข้อมูลประสิทธิผล คือ ค่ารักษาพยาบาลทั้งหมด, ระยะเวลาผ่าตัด, ระยะวันนอนพักในโรงพยาบาล และความปวดหลังผ่าตัดจากนั้นวิเคราะห์ต้นทุนต่อหน่วยและจุดคุ้มทุนแล้วเปรียบเทียบต้นทุนประสิทธิผลของการผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง (VATS) และการผ่าตัดแบบเปิดทรวงอก ผล: ผลการวิจัยพบว่า มีผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดปอดแบบเปิดทรวงอก จำนวน 24 ราย ต้นทุนต่อหน่วย47,344.85 บาท ค่าใช้จ่ายเรียกเก็บจากกองทุนเฉลี่ย 86,120.13 บาทจุดคุ้มทุน 10 ครั้งต่อ 4 เดือน ระยะเวลาการผ่าตัดเฉลี่ย75.83 นาที ระยะวันนอนที่พักรักษาในโรงพยาบาลเฉลี่ย 10.4 วันคะแนนความปวดเฉลี่ยหลังผ่าตัด 3 วัน 3.26 หน่วย มีผู้ป่วยเข้ารับการผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง (VATS) จำนวน 6 รายต้นทุนต่อหน่วย79,775.39 บาท ค่าใช้จ่ายเรียกเก็บจากกองทุนเฉลี่ย 63,175.33 บาทจุดคุ้มทุน 8.17 ครั้งต่อ 4 เดือน ระยะเวลาของการผ่าตัดเฉลี่ย 53.33 นาที ระยะวันนอนที่พักรักษาในโรงพยาบาล 8.3 วันคะแนนความปวดเฉลี่ย 1.95 หน่วย เปรียบเทียบระหว่างการผ่าตัดแบบเปิดทรวงอกกับ การผ่าตัดทรวงอกผ่านกล้อง อัตราส่วนต้นทุนประสิทธิผลส่วนเพิ่มของระยะเวลานอนในโรงพยาบาลเท่ากับ14,313.50 บาทต่อการลดระยะวันนอน 1 วัน สรุป: ต้นทุนเฉลี่ยต่อรายของมะเร็งปอดด้วยวิธีการผ่าตัดผ่านกล้องสูงกว่าการผ่าตัดแบบเปิดทรวงอก ต้นทุนต่อหน่วยของวิธีการผ่าตัดผ่านกล้องลดลงตามจำนวนผู้ป่วยที่เพิ่มขึ้น