หลักการและเหตุผล: การผ่าตัดไทรอยด์ออกข้างเดียวด้วยวิธีการหนีบ ตัด ผูก และเครื่องจี้ห้ามเลือดและตัดเนื้อเยื่อด้วยไฟฟ้า มีอันตรายต่อเส้นประสาทกล่องเสียง จึงมีการนา Harmonic Scalpel มาใช้ในการผ่าตัดไทรอยด์ออกข้างเดียว แม้ว่าจะมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าก็ตาม แต่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง ซึ่งพบว่าอาจจะลดระยะเวลาการผ่าตัด ลดปริมาณเลือดออกและลดอันตรายต่อเส้นประสาทกล่องเสียงลงได้

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความเจ็บปวดหลังผ่าตัดไทรอยด์ออกข้างเดียวโดยใช้ Harmonic Scalpel กับเครื่องจี้ห้ามเลือดและตัดเนื้อเยื่อด้วยไฟฟ้า ศึกษาข้อมูลผู้ป่วยเปรียบเทียบระยะเวลาในการผ่าตัด ระยะเวลาการนอนโรงพยาบาล และภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากการใช้อุปกรณ์ในการผ่าตัดในแต่ละวิธี

วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงทดลองทางคลินิก (Experimental Study) โดยศึกษาในผู้ป่วยที่่ได้รับการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกข้างเดียวที่มารักษาที่โรงพยาบาลอำนาจเจริญ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567 ถึง กันยายน พ.ศ. 2567 จานวน 104 ราย โดยแบ่งผู้ป่วยแบบสุ่มเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับการผ่าตัดด้วย Harmonic Scalpel 52 ราย และกลุ่มที่ได้รับการผ่าตัดด้วยเครื่องจี้ห้ามเลือดและตัดเนื้อเยื่อด้วยไฟฟ้า 52 ราย เปรียบเทียบข้อมูลผู้ป่วย ปริมาณเลือดออกระหว่างและหลังผ่าตัด อัมพาตของสายเสียงไทรอยด์ทำงานต่ำหลังผ่าตัดและระยะเวลานอนโรงพยาบาล ความเจ็บปวดหลังผ่าตัด คุณภาพชีวิตและความพึงพอใจของผู้ป่วยรวมถึงภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ โดยใช้สถิติวิเคราะห์และเปรียบเทียบข้อมูลต่อเนื่องด้วย Mann-Whitney U Test วิเคราะห์และเปรียบเทียบข้อมูลไม่ต่อเนื่องด้วย Chi-Square Test หรือ Fisher’s Exact Test

ผลการศึกษา: กลุ่มผู้ป่วยที่ผ่าตัดด้วย Harmonic Scalpel มีระยะเวลาการผ่าตัดสั้นกว่า (65.0 นาที vs 97.5 นาที, p=0.006) ปริมาณเลือดออกน้อยกว่า (15.67 มล. vs 50 มล., p<0.001) ระดับความเจ็บปวดต่ำกว่าในช่วง 7 วันแรกหลังผ่าตัด (p<0.05) ใช้ยาแก้ปวดน้อยกว่า (3.06 วัน vs 5.55 วัน, p<0.001) และมีระยะเวลานอนโรงพยาบาลสั้นกว่า (3.23 วัน vs 4 วัน, p<0.001) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ไม่พบความแตกต่างในเรื่องภาวะแทรกซ้อนและการทำงานของต่อมไทรอยด์หลังผ่าตัดระหว่างสองกลุ่ม

สรุป: การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออกข้างเดียวโดยใช้ Harmonic Scalpel สามารถลดปริมาณเลือดออกขณะผ่าตัด ลดระยะเวลาการผ่าตัด ลดปริมาณเลือดออกหลังผ่าตัด ลดความเจ็บปวดหลังผ่าตัด ลดการใช้ยาแก้ปวดและระยะเวลานอนโรงพยาบาลได้ โดยไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน