การใช้ลูกประคบสมุนไพรเพื่อการรักษามีการใช้มาอย่างแพร่หลาย แต่มักประสบปัญหาการเปื้อนสีเหลืองติดตามผิวหนังและเสื้อผ้าและต้องใช้เวลาในการนึ่ง จึงมีผู้พัฒนาลูกประคบปลายข้าวเจ้าทดแทน แต่ยังไม่พบการนำมาใช้จริง การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลการประคบร้อนด้วยลูกประคบปลายข้าวเจ้าและลูกประคบสมุนไพรต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิผิวหนัง ความดันโลหิต และอัตราการเต้นหัวใจ ศึกษาในอาสาสมัครปกติเพศหญิงอายุระหว่าง 25-45 ปี (เฉลี่ย 40.96 ±1.98 ปี) จำนวน 44 คน จับสลากแบ่งอาสาสมัครเป็น 2 กลุ่ม (กลุ่มละ 22 คน) กลุ่มที่ประคบด้วยลูกประคบปลายข้าวเจ้าและลูกประคบสมุนไพร ทำการประคบด้วยลูกประคงต่างชนิดกันที่บริเวณหลัง เป็นเวลา 20 นาที วัดและบันทึกค่า อุณหภูมิผิวหนัง ความดันโลหิต และอัตราการเต้นหัวใจ ก่อนและหลังการประคบ พบว่า อุณหภูมิผิวหนังเฉลี่ยของอาสาสมัครก่อนและหลังประคบด้วยลูกประคบปลายข้าวมีค่า 33.80 ± 0.96 และ 38.94 ± 0.81 องศาเซลเซียส และกล่าที่ประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรมีค่า 33.89 ± 0.96 และ 38.92 ± 0.65 องศาเซลเซียส ตามลำดับ ความดันโลหิต  systolic-diastolic เฉลี่ยของอาสาสมัครก่อนและหลังการประคบด้วยลูกประคบปลายข้าวเจ้ามีค่า 109.91 ± 7.57 – 74.82 ± 7.59 และ 105.91 ±  5.78 – 72.50 ± 5.27 mmHg และกลุ่มที่ประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรมีค่า 107.77 ± 8.47 – 74.14 ± 6.70 และ 103.82 ± 6.70 – 70.91 ± 5.13 mmHg ตามลำดับ อัตราการเต้นหัวใจเฉลี่ยของอาสาสมัครก่อนและหลังการประคบด้วยลูกประคบปลายข้าวเจ้ามีค่า 71.00 ± 7.16 และ 73.55 ± 7.94 ครั้ง/นาที และกลุ่มที่ประคบด้วยลูกประคบสมุนไพรมีค่า 73.09 ± 6.93 และ 76.23 ± 7.52 ครั้ง/นาที ตามลำดับ เปรียบเทียบค่าดังกล่าวก่อนและหลังประคบภายในกลุ่มมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) แต่เปรียบเทียบค่าดังกล่าวระหว่างกลุ่มพบว่าไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จึงสรุปได้ว่าทั้งการประคบด้วยลูกประคบปลายข้าวเจ้าและลูกประคบสมุนไพรต่างก็มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิผิวหนัง ความดันโลหิต และอัตราการเต้นของหัวใจ