ผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของประชากรไทย
จอมขวัญ โยธาสมุทร, ชนิดา เลิศพิทักษ์พงศ์, ประพักตร์ เนรมิตพิทักษ์กุล*, มนทรัตน์ ถาวรเจริญทรัพย์, ยศ ตีระวัฒนานนท์, อุษา ฉายเกล็ดแก้วDepartment of Pharmacy, Faculty of Pharmacy, Mahidol University
บทคัดย่อ
การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก่อให้เกิดผลเสียต่อร่างกาย จิตใจและความเป็นอยู่ทางสังคมโดยรวม ทั้งยังมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคมากกว่า 60 โรค ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพอย่างมาก อย่างไรก็ตามในปัจจุบันยังไม่พบการศึกษาที่ประเมินค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประชากรไทยอย่างครอบคลุมและเป็นธรรม การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคำนวณค่าใช้จ่ายทางด้านสุขภาพเนื่องจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยมุมมองระบบสาธารณสุข ใน พ.ศ.2549 เริ่มต้นจากการคำนวณสัดส่วนของการเกิดโรคจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยใช้ข้อมูลความชุกของการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประชากรไทย และความเสี่ยงสัมพัทธ์การเกิดโรคมีสาเหตุจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แบ่งตามอายุและเพศ ที่ได้จากการทบทวนวรรณกรรมที่เป็นการวิเคราะห์เชิงอภิมานแล้วคูณด้วยจำนวนผู้ป่วยทั้งหมดที่เป็นโรคต่างๆ ในประเทศไทย จะได้จำนวนผู้ป่วยที่เป็นโรคที่มีสาเหตุจากบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จากนั้นจึงคำนวณค่าใช้จ่ายทางด้านสุขภาพเนื่องจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยนำจำนวนผู้ป่วยที่เป็นโรคที่มีสาเหตุจาการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ได้คูณกับต้นทุนต่อหน่วยของการรักษาโรคที่แผนกผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยใน จากการศึกษาพบว่าค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ ใน พ.ศ.2549 ที่เกิดขึ้นจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีมูลค่าสูงถึง 5,491.2 ล้านบาท เป็นค่าใช้จ่ายที่เกิดจากผู้ป่วยนอก 2,488.1 ล้านบาท และผู้ป่วยใน 3,003.1 ล้านบาท สัดส่วนค่าใช้จ่ายในงานบริการผู้ป่วยในคิดเป็นร้อยละ 55 ของค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพทั้งหมด ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศไทยมีความสัมพันธ์กับค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพทั้งหมดที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ทั้งนี้ผู้วางแผนนโยบายสามารถนำข้อมูลค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไปใช้เพื่อการประเมินและกำหนดนโยบายที่เหมาะสมต่อไป
ที่มา
วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข ปี 2551, October-December
ปีที่: 2 ฉบับที่ 4 หน้า 594-602
คำสำคัญ
Alcohol drinkers, Economic impact, Health-care costs, Thai population, การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ, ประชากรไทย