คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในโครงการรากฟันเทียมเฉลิมพระเกียรติ
วิรัช บรรเจิดพงศ์ชัย
แผนกทันตกรรมโรงพยาบาลอุตรดิตถ์ 53000; email address: wirachb@yahoo.com
บทคัดย่อ
สภาวะการสูญเสียฟันทั้งปากเป็นปัญหาสำคัญที่กระทบต่อสุขภาพผู้สูงอายุ ถึงแม้ว่าการใส่ฟันเทียมทั้งปากให้กับผู้ป่วยแล้วจะช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะการรับประทานอาหาร อย่างไรก็ตาม ยังพบผู้ป่วยที่ยังมีปัญหาในการใส่ฟันเทียมชิ้นล่างอยู่ ซึ่งมีการละลายตัวของกระดูกขากรรไกรล่างมาก จึงจำเป็นที่ต้องมีตัวยึดเพื่อช่วยฟันเทียมให้อยู่ในช่องปากได้ดีขึ้น วัตถุประสงค์ เพื่อประเมินคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุก่อนและหลังใส่รากฟันเทียม ในโครงการรากฟันเทียมเฉลิมพระเกียรติ เป็นการศึกษาเชิงเปรียบเทียบ รูปแบบ observational-intervention study ศึกษาในผู้สูงอายุจำนวน 83 ราย ของแผนกทันตกรรมโรงพยาบาลอุตรดิตถ์ รวบรวมข้อมูลเป็นระยะเวลา 9 ปี (พ.ศ. 2551-2560) รวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป  การตรวจคุณภาพฟันเทียม และประเมินผลกระทบของสุขภาพช่องปากต่อสมรรภภาพในชีวิตประจำวัน, สถิติที่ใช้เป็นแบบ descriptive statistics and GEE regression และวิเคราะห์คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นด้วย Generalized Estimation Equation(GEE) ค่า OIDP ก่อนทำรากฟันเทียมมีค่าร้อยละ 47.52 + 15.91 หลังจากใส่รากฟันเทียม 6 เดือนแล้ว  OIDP มีการเปลี่ยนแปลงลดลงร้อยละ 28.50 + 10.41 มีความแตกต่างลดลง  ร้อยละ 19.02; 95%CI (-16.22 ถึง -21.84), p < 0.001 สรุปในผู้ป่วยที่ใส่ฟันเทียมชิ้นล่างมาแล้วระยะหนึ่งมีปัญหากระทบต่อกิจวัตรประจำวัน การนำรากฟันเทียมชนิดหัวบอลมาใส่ ช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตได้อย่างมีนัยสำคัญ จึงควรแนะนำเป็นทางเลือกให้กับผู้สูงอายุที่มีปัญหาการใส่ฟันเทียม
 
ที่มา
พุทธชินราชเวชสาร ปี 2562, May-August ปีที่: 36 ฉบับที่ 2 หน้า 211-218
คำสำคัญ
Quality of life, คุณภาพชีวิต, elderly, ผู้สูงอายุ, ฟันเทียมทั้งปาก, Complete denture, คุณภาพชี่วิต, ball type Implant, oral Impact on daily performances, รากฟันเทียมชนิดหัวบอล, ผลกระทบของสุขภาพช่องปาก, ต่อสมรรถภาพในชีวิตประจำวัน