ต้นทุนการให้บริการผู้ป่วยกลุ่มโรคจิตเภท พฤติกรรมแบบโรคจิตเภท และโรคหลงผิด
อุทุมพร วงษ์ศิลป์*, ภาสกร สวนเรือง
สำนักวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนการให้บริการผู้ป่วยกลุ่มโรคจิตเภทพฤติกรรมแบบโรคจิตเภทและโรคหลง ผิดโดยศึกษาข้อมูลย้อนหลังในปีงบประมาณ2559 ทำการศึกษาในโรงพยาบาลกลุ่มเป้าหมายจำนวน 8 แห่งประกอบด้วย โรงพยาบาลศูนย์ 1 แห่งโรงพยาบาลทั่วไป 3 แห่ง และโรงพยาบาลชุมชน 4 แห่ง คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีการคัดเลือก แบบเฉพาะเจาะจงจากปัจจัยความพร้อมของระบบข้อมูลที่เกี่ยวข้อง คือ มีระบบข้อมูลบริการและมีข้อมูลค่าใช้จ่ายที่เพียงพอ ต่อการคำนวณต้นทุนเฉลี่ยต่อครั้งของการให้บริการผู้ป่วยจากนั้น จึงคำนวณต้นทุนบริการตามคู่มือการศึกษาต้นทุนของ กระทรวงสาธารณสุขและปรับใช้อัตราส่วนต้นทุนต่อรายได้ (cost to charge ratio) ในระดับผู้ป่วยรายบุคคล
ผลการศึกษาพบว่า ต้นทุนการให้บริการที่สูงที่สุดคือค่าบุคลากร รองมาคือค่าวัสดุและต้นทุนการใช้สินทรัพย์ ส่วนในรายละเอียดของต้นทุนเฉลี่ยของการให้บริการผู้ป่วยกลุ่มโรคจิตเภท พฤติกรรมแบบโรคจิตเภท และโรคหลงผิด พบว่า โรงพยาบาลศูนย์มีต้นทุนการบริการผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 831 บาทต่อครั้ง ขณะที่โรงพยาบาลทั่วไปมีต้นทุนบริการผู้ป่วยนอก เฉลี่ย 483 - 1,030 บาทต่อครั้ง และโรงพยาบาลชุมชนมีต้นทุนการให้บริการผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 189 - 567 บาทต่อครั้ง
อย่างไรก็ตามการศึกษานี้ มีข้อมูลต้นทุนของโรงพยาบาลกลุ่มเป้าหมายเพียง 8 แห่ง และมีโรงพยาบาลศูนย์เพียงแห่งเดียวซึ่งต้นทุนที่ได้จากการศึกษานี้อาจไม่สามารถเป็นตัวแทนที่ดีในแต่ละประเภทโรงพยาบาลได้ ดังนั้นจึงอาจนำไปปรับใช้กับโรงพยาบาลที่มีบริบทคล้ายกันเท่านั้น
 
ที่มา
วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข ปี 2562, October-December ปีที่: 13 ฉบับที่ 4 หน้า 420-427
คำสำคัญ
Schizophrenia, โรคจิตเภท, ต้นทุน, Unit cost, ต้นทุนผู้ป่วยนอก, outpatient cost