ต้นทุนบริการและปัจจัยที่มีผลต่อต้นทุนบริการของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ณ โรงพยาบาลพระทองคำเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา
ปิยนุช บัตรสูงเนิน
โรงพยาบาลพระทองคำเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา จังหวัดนครราชสีมา
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลัง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนในการให้บริการ รักษาพยาบาลและปัจจัยที่มีผลต่อต้นทุนบริการของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ที่รับการรักษาที่โรงพยาบาลพระทอง คำเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา จังหวัดนครราชสีมา ปีงบประมาณ 2561 ในมุมมองของผู้ให้บริการ โดยใช้ข้อมูลจากฐาน ข้อมูลการให้บริการของโรงพยาบาล ใช้สถิติเชิงพรรณนาในการสรุปลักษณะของผู้ป่วยและต้นทุนบริการ และใช้การวิเคราะห์ ความถดถอยเชิงพหุ (multiple regression) ในการหาปัจจัยที่มีผลต่อต้นทุนบริการ โดยการนำเข้าตัวแปรแบบเป็นขั้นตอน (stepwise) ผลการศึกษาพบว่า ผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลพระทองคำเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา ในปีงบประมาณ 2561 มีทั้งสิ้น 96 คน โดยเป็นเพศชายและหญิงเท่ากัน มากกว่าร้อยละ 69 เป็นผู้ป่วยที่มีอายุ มากกว่า 40 ปีขึ้นไป (อายุเฉลี่ยประมาณ 42 ปี) ต้นทุนบริการของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ในปีงบประมาณ 2561 รวมมูลค่าทั้งสิ้น 1,652,314 บาท หรือเฉลี่ยเป็น 17,212 บาท/คน/ปี ผลจากการวิเคราะห์ความถดถอยเชิงพหุพบว่า ต้นทุน บริการของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับการดื้อยา จำนวนครั้งการรับบริการผู้ป่วยนอก และ อายุ และมีความสัมพันธ์เชิงลบกับความร่วมมือในการใช้ยา (adherence) โดยปัจจัยดังกล่าวสามารถอธิบายต้นทุนบริการ ได้ร้อยละ 57.3 ผลที่ได้จากการศึกษาสามารถใช้เป็นข้อมูลในการประมาณการต้นทุนที่จะเกิดขึ้นในการบริการผู้ติดเชื้อเอชไอวีและ ผู้ป่วยเอดส์ของโรงพยาบาล ดังนั้น ผู้บริหารโรงพยาบาลสามารถนำข้อมูลมาใช้เป็นเครื่องมือทางด้านการเงินเพื่อควบคุม ต้นทุน และวางแผนในการบริหารจัดการทรัพยากรให้มีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุดต่อไป
 
ที่มา
วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข ปี 2564, April-June ปีที่: 15 ฉบับที่ 2 หน้า 174-182
คำสำคัญ
AIDS, Cost, HIV, ผู้ติดเชื้อเอ็ชไอวี, ผู้ติดเชื้อเอชไอวี, cost function, multiple regression, ต้นทุนบริการ, ผู้ป่วยเอดส